Vanaf 2025 wordt de tegenbewijsregeling in Box 3 opgenomen in de wet. Daarmee ontstaat voor belastingplichtigen met privévermogen de mogelijkheid om aan te tonen wat het werkelijke rendement is geweest – en belasting te besparen als dat lager ligt dan het veronderstelde forfaitair rendement.
Voor vermogende particulieren met een goed gevulde beleggingsportefeuille of vastgoed in Box 3 is dit relevant. Zeker in jaren waarin het rendement lager uitvalt dan het forfait, biedt de regeling concreet voordeel.
Achtergrond: waarom deze regeling?
De tegenbewijsregeling is een reactie op meerdere arresten van de Hoge Raad, waaronder het zogeheten Kerstarrest en de arresten van juni 2024. Daarin is geoordeeld dat belastingheffing over een fictief rendement, zonder mogelijkheid tot tegenbewijs, in strijd kan zijn met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod.
Het kabinet legt daarom nu wettelijk vast dat belastingplichtigen de keuze krijgen: belast worden op basis van forfait of – indien dat voordeliger is – op basis van het werkelijke rendement. Deze regeling geldt vanaf belastingjaar 2021.
Wat valt onder “werkelijk rendement”?
Het werkelijke rendement in Box 3 bestaat uit alle inkomsten en waardemutaties van bezittingen en schulden. Denk aan:
- Ontvangen rente en dividenden
- Huuropbrengsten uit vastgoed
- Waardeveranderingen van beleggingen (zowel gerealiseerd als ongerealiseerd)
- Betaalde rente op schulden (aftrekbaar)
Beleggingskosten, onderhoudskosten en advieskosten zijn niet aftrekbaar. Ook geldt er geen verliesverrekening tussen jaren: negatief rendement wordt op nul gesteld.
Praktisch: hoe werkt het?
Voor de jaren 2021 t/m 2024 stelt de Belastingdienst in 2025 een formulier beschikbaar om het werkelijke rendement op te geven. Vanaf de aangifte over 2025 wordt dit geïntegreerd in de online aangifte.
De regeling werkt eenzijdig in het voordeel van de belastingplichtige: is het werkelijke rendement lager dan het forfait, dan geldt het lagere bedrag. Is het hoger, dan blijft het forfait van toepassing.
Wat betekent dit voor jou?
Voor particulieren met vermogen in privé – spaargeld, effecten, verhuurde of deels zelf gebruikte tweede woningen – loont het om de ontwikkelingen te volgen.
De regeling biedt ruimte om recht te doen aan jaren waarin het rendement achterbleef, bijvoorbeeld door een tegenvallende beursontwikkeling of beperkte huurinkomsten. In die jaren kun je belasting besparen. In jaren met hoge rendementen kun je het forfait laten staan.
Belangrijk: je zult zelf het rendement moeten onderbouwen en bijhouden. Zeker bij complexere vermogensstructuren (zoals gespreide beleggingsportefeuilles, vastgoed en schulden) vraagt dat om goede documentatie en tijdige voorbereiding.
Tot slot
De tegenbewijsregeling is een tussenstap richting een nieuw Box 3-stelsel dat volledig uitgaat van werkelijk rendement (voorzien vanaf 2028). Tot die tijd geldt: wie de feiten op orde heeft, voorkomt onnodige belasting.
Heb je vragen over jouw persoonlijke situatie of wil je sparren over de impact op jouw financiële planning? We denken graag met je mee.
Ons advies:
Wacht niet tot de belastingaangifte. Verzamel tijdig uw gegevens, vooral als u verwacht dat uw rendement in bepaalde jaren lager uitviel. Zo voorkomt u verrassingen én onnodige belasting.
Kim Peters
Specialist Financial Life Planning
Veelgestelde vragen over de tegenbewijsregeling in box 3
Vanaf 2025 kunt u als particulier met vermogen kiezen: belasting over een vast percentage (forfait) of over het werkelijke rendement. U mag zelf bewijzen dat uw rendement lager was – en zo mogelijk belasting besparen.
Denk aan:
- Rente en dividend
Huurinkomsten - Waardeveranderingen van beleggingen (gerealiseerd én ongerealiseerd)
- Betaalde rente op schulden (aftrekbaar)
Kosten voor advies of onderhoud zijn niet aftrekbaar. Verliezen uit eerdere jaren mag u niet verrekenen.
Vooral in jaren waarin uw beleggingen of vastgoed weinig opleverden. U betaalt dan mogelijk minder belasting dan op basis van het forfait.
Geen zorgen. Dan blijft het forfait gewoon gelden. U loopt dus geen risico op een hogere heffing.
Ja. De manier waarop uw vermogen belast wordt, beïnvloedt uw netto rendement. We houden hier bij OVM altijd rekening mee in uw financiële plan.
